تحلیل تداوم زمانی در رمان حرب الکلب الثانیة

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه الزهرا،‌ تهران، ایران

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه الزهرا، تهران،‌ ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

رمان برگزیدة حرب الکلب الثانیة، اثر ابراهیم نصرالله، داستانی تخیلی است که نویسنده در آن حکومت‌های دیکتاتور و جنگ‌طلبی قدرت‌های ‌جهانی را نقد کرده است. زمان و مکان در این رمان نامشخص و مبهم است و پرش‌های زمانی بسیاری که از حال به گذشته و آینده وجود دارد، باعث شده عنصر زمان و سرعت روایت در این رمان اهمیت بسیاری در نقل حوادث داستان داشته باشد. این پژوهش می‌کوشد با شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و براساس نظریۀ ژرار ژنت درمورد زمان، به بررسی تداوم زمانی و اندازه­گیری سرعت روایت این رمان بپردازد و عوامل مؤثر بر سرعت و شتاب روایت را تحلیل کند. براساس یافته‌های پژوهش، تداوم و نظم خطی روایت با دخل‌وتصرف نویسنده در زمان روایت ازبین رفته و این باعث تغییر سرعت روایت رمان شده است. به‌نظر می‌رسد سرعت کلی روایت مثبت است؛ زیرا گسترۀ زمانی بسیار وسیع و نامشخصی را از جنگ اول سگ تا جنگ دوم سگ و همچنین جنگ سومی که درحال شروع است، دربرمی‌گیرد. رمان با استفاده از حذف، فشرده‌سازی و آینده‌نگری بر سرعت روایت می‌افزاید. گاهی با عنصر گفت‌وگو سرعت روایت کُند می­شود تا زوایای پنهان و خاکستری شخصیت‌های داستان ترسیم گردد. همچنین برای حفظ کشش داستانی رمان و حجم دادن به جهان درونی داستان و ایجاد فضاها و صحنه‌های متنوع، از سرعت روایت در برخی از فصل‌های داستان کاسته می­شود و با استفاده از مکث توصیفی، گذشته‌نگری و اپیزود در سرعت روایت وقفه ایجاد می‌گردد.
 

کلیدواژه‌ها


منابع
- امامی، نصرالله و بهروز مهدی‌زاده‌فرد (1387). «روایت و دامنة زمانی روایت در قصه‌های مثنوی». مجلۀ ادب‌پژوهی. دانشگاه گیلان. د2. ش5. صص129ـ160.
- أحمد، مرشد (2005). البنیة والدلالة فی روایات ابراهیم نصرالله. بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.
- احمدی، بابک (1380). ساختار و تأویل متن. تهران: نشر مرکز.
- اخوت، احمد (1371). دستور زبان داستان. اصفهان: نشر فردا.
- بی‌نیاز، فتح‌الله (1388). درآمدی بر داستان‌نویسی و روایت‌شناسی. تهران: افراز.
- تودوروف، تزوتان (1382). بوطیقای ساختارگرا. ترجمة محمد نبوی. تهران: آگه.
- تولان، مایکل ‌جی. (1383). درآمدی نقادانه ـ زبان‌شناختی بر روایت. ترجمة ابوالفضل حری. تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
- پزشک، محمدحسن (گردآورنده) (1377). ویژه­نامة روایت و ضد­روایت. تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
- جاهدجاه، عباس و لیلا رضایی (1390). «بررسی تداوم زمان روایت در حکایت‌های فرعی کلیله و دمنه». مجلۀ بوستان ادب. دانشگاه شیراز. س3. ش3. صص28ـ48.
- جنت، جیرارد (1997). خطاب الروایة (بحث فی المنهج). ترجمة محمد معتصم وآخرون. الطبعة الثانیة. الرباط: المجلس الأعلی للثقافة، الهیئة العامة للمطابع الأمیریة.
- حسن‌پور، هیوا (1396). «‌الگوهایی برای بررسی سرعت روایت». دوفصلنامة روایت‌شناسی. س1. ش3. صص21ـ40.
- داد، سیما (1380). فرهنگ اصطلاحات ادبی. چ4. تهران: مروارید.
- رجبی، زهرا، غلامحسین غلامحسین‌زاده و قدرت‌الله طاهری (1388). «بررسی رابطۀ زمان و تعلیق در روایت پادشاه و کنیزک». فصلنامۀ پژوهش‌ زبان و ادبیات فارسی. ش12. صص75ـ98.
- ریمون ـ کنان، شلومیت (1387). روایت داستانی: بوطیقای معاصر. ترجمة ابوالفضل حری. تهران: نیلوفر.
- فورستر، ای. ‌ام. (1369). جنبه‌های رمان. ترجمة ابراهیم یونسی. تهران: نگاه.
- مقدادی، بهرام (1378). فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی. تهران: فکر روز.
- مندنی‌پور، شهریار (1383). کتاب ارواح شهرزاد (تازه‌ها، شگردها و فرم‌های داستان‌های نو). تهران: ققنوس.
- مارتین، والاس (1382). نظریه‌های روایت. ترجمة محمد شهبا. تهران: هرمس.
- نصرالله، ابراهیم (2016). حرب الکلب الثانیة. الدار العربیة للعلوم ناشرون.
- یعقوب، ناصر (2001). الرؤیة والتشکیل (دراسة فی فن فنّ جمال ناجی الرّاوی). بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.
- یونسی، ابراهیم (1384). هنر داستان‌نویسی. چ8. تهران: نگاه.
- Ahmadi, B. (2001). The Text-structure and textural interpretation (in Farsi). Tehran:  Nashr Markaz.
- Ahmed, M. (2005). Structure and Significance in Ibrahim Nasrallah's Novels (in Arabic). Beirut: Almasse Al-Arabia Lidderasat Va Annashr.
- Byniaz, F. (2009). An Introduction to Fiction and Narrative Studies (in Farsi). Tehran: Afraz.
- Dad, S. (2001). Dictionary of Literary Terms (in Farsi). Tehran: Morvarid.
- Emami, N. & Mehdizadeh, B. (2008). "Narrative and its time-span in Mathnavi anecoted". Quartely Adab Pazhuhi of university of Gilan. Vol. 2. No. 2. pp. 129-160.
- Forster, E.M. (1990). Aspects of the novel (translated into Farsi by Ibrahim Younesi). Tehran: Negah.
- Genette, G. (1980). Narrative Discourse, And essay in method. Jane E. Lewin (Tr.). Ithaca New York: Cornell University Press.
_______ (1983). Narrative Discourse. New York: Cornell University Press.
- Genette, G. (1997). Narrative discourse: An essay in method (translated into Arabic by Mohammad Mutasim). Rebat: The Supreme Assembly for the Cultural Center, the General Assembly for the Emiriea.

- Hassanopour, H. (2017). "Models for analyzing narration pace". Journal of Narrative studies. Vol. 2. No. 3. pp. 21-40.

- Jahedjah, A. & Rezaie, L. (2011). "A Study of duration in episodes of Kelileh and Demneh". Journal of Boostan Adab of Shiraz university. Vol. 3. No. 9. pp. 28-48.
- Mandanipour, Sh. (2004). Shahrzad Ghosts: novels ways, techniques, and forms of new stories (in Farsi). Tehran: Ghoghnoos.
- Martin, W. (2003). Recent theories of narrative (translated into Farsi by Mohammad Shahba). Tehran: Hermes.
- MiqdadiB. (1999). Dictionary of literary criticism terms (in Farsi). Tehran: Fekr Rooz.
- Nasrullah, I. (2016). The second war of the dog. ??:Arab Scientific Publishers.
- Okhovat, A. (1992). Grammar of story (in Farsi). Isfahan: Farda
- Physician, M. (Ed.) (1998). Special issue of narration and anti-narration (in Farsi). Tehran: Farabi Cinema Foundation.
- Rajabi, Z., Gholam Hosseinzadeh, Gh., & Taheri, Gh. (2009). "Study of the relationship between time and suspension in the narration of the king and the maid". Quarterly Pizhuhish-I Zaban va Adabiyyat- Farsi. Vol. 2. No. 12. pp. 75-98.
- Rimmnon Kenan, Sh. (2008). Narrative fictionContemporary poetics (translated into Farsi by Abolfazl Horri). Tehran: Niloufar.
- Todorov, T. (2003). Structuralist poeticsMohammad Nabavi (translated into Farsi by Mohammad Nabavi). Tehran: Agah.
- Toolan, M.J. (2001). Narrative: A critical Linguistic Introduction. 2nd Ed. London: Rutledge.
________ (2004). Critical-linguistic introduction to narrative (translated into Farsi by Abolfazl Horri). Tehran: Farabi Cinema Foundation.
- Yaqub, N. (2001). Observation and formation: a study in the art of beauty of the savior of narration (in Arabic). Beirut: Arab Foundation for Education and Publishing.
- Younesi, I. (2005). The art of storytelling (in Farsi). Tehran: Negah.