روایت‌ بصری درنقاشی سنتی ایرانی ظرفیتی تحول‌خواهانه برای امتداد در رسانه‌های زمان‌محور.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 سایر

2 دانشیار، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

10.22034/jlc.2023.420659.1598

چکیده

در برخی پژوهشهای معاصر مربوط به زیبایی‌شناسی بصری ایرانی تلاش شده‌است تا دوگانگی و تضاد حاصل از تغییر پرسپکتیو در نقاشی سنتی ایرانی وتقابل دو سنت تصویری ایرانی و اروپایی مورد بررسی و نقد قرار گیرد. با اجماع تقریباً کلی در این خصوص که پرسپکتیو خطی با نگارگری ناهمخوان بود وچند سده تلاش برای امتزاج آن با سنت تصویری ایرانی به موانع و پیچیدگی‌هایی برخورد نمود، زیبایی شناسی نقاشی سنتی ایرانی دستخوش تغییراتی اساسی شد. از اینرو این سئوال مطرح می‌شود که نقاشی سنتی ایرانی پس از چند دهه رکود در اواسط دوره صفوی، چگونه می‌توانسته سیر تحولی خود را ادامه دهد بطوریکه ظرفیت‌های زیبایی‌شناختی آن بخصوص ویژگی وجودی آن حاصل از پرسپکتیو مقامی حفظ گردد؟ در این مقاله تلاش گردیده با تمرکز بر تقویت وجه روایی نگاره‌ها و استقلال از روایت کلامی که به مرور از اواخر دوره ایلخانی شروع گردید، بر اساس نظریات روایت درتصویر نظریه‌پردازانی چون الشتروم و ولف و همچنین نظریه منطق تحول رسانه (بازرسانش) بولتر و گروسین؛ امتداد تحول نقاشی سنتی ایرانی را در رسانه‌های زمان‌محور جستجو کرد. بر اساس بررسی انجام گرفته در این مقاله، بنظر می‌رسد افزایش روایتمندی در نگاره‌ها نشانی از ظرفیت تحول‌خواهانه در آینده رسانه نقاشی سنتی ایرانی باشد؛ که خلق فیلمهای انیمیشنی و اضافه شدن کنش ومتعاقباً عنصرحرکت به تصاویر ثابت، و زمان‌محورشدن نقاشی از نتایج آن است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 12 دی 1402
  • تاریخ دریافت: 22 مهر 1402
  • تاریخ بازنگری: 16 آذر 1402
  • تاریخ پذیرش: 06 دی 1402