بررسی نشانه-بوم‏ زیست گفتمانی در دو روایت

وارمیلی, نادیا; کاظمی, فروغ

doi:10.22034/jlc.2024.413807.1591

بررسی نشانه-بوم‏ زیست گفتمانی در دو روایت "شیر و خرگوش" و "کبوتر طوق‎دار" از نصرالله منشی

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه زبان شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

² گروه زبانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی

10.22034/jlc.2024.413807.1591

چکیده

بحران‏های محیط‏زیستی در طی نیم‏قرن اخیر سبب شکل‏گیری مطالعات میان‏رشته‏ای شده است که از جمله آن زبان‏شناسی‏ زیست‏محیطی است و مفهوم بوم‏زیست برای اولین بار سبب شکل‏گیری این شاخه از علم زبان‌شناسی گردید. نشانه-بوم‏زیست هم بر ارتباط میان موجودات و مکان زندگی آن‏ها و هم بر ارتباط متقابل عناصر مکان تأکید دارد. در این پژوهش برآنیم تا به این سوال‌ها پاسخ دهیم که ارتباط میان نشانه-بوم‏زیست ادبی و سبک زندگی چیست و سبک زندگی چگونه منجر به تولید و یا انحلال معنا در نتیجه فرآیند کنشی گفتمان می‌گردد؟ نتایج پژوهش حاکی از آن است که زنجیره تراانسان-مکانی حضور انسان و کنش‏های اجتماعی او، که در این اثر از جایگاه حیوانات بیان می‏شود، تجربه‏اش در بوم‏زیست را در خود جای داده و کیفیت بوم‌زیست را شکل می‏دهد. کنشگری حیوانات با ویژگی انسانی، نقش محیط‏زیست در پیشبرد روایت در تعامل با شخصیت‏های داستان و خصوصاً شخصیت اصلی، چرخش روند حکایت از مرگ حیوانات به سوی نجات آن‏ها و همچنین هماهنگی زیست‏محیط طبیعی و اجتماعی نشان‏دهنده نقش‏آفرینی محیط‏زیست در این روایات است. ورود زیست‏بوم به تعاملات گفتمانی و وجود نظام‏های نشانه-معنایی نشان‏دهنده هویت اجتماعی، فرهنگی، فردی و جمعی هستند و در حقیقت سبک زندگی را ایجاد می‏نمایند که مرز میان فرهنگ و طبیعت را جابه‏جا نموده و درنتیجه سبب ارتباط نزدیک با کنش‏های اجتماعی می‏شود. چرا که سبک زندگی، در حقیقت فرآیند تعمیم‏پذیری و همگانی شدن یک کنش است.

کلیدواژه‌ها