روایت به مثابۀ ضدمنظر: خوانش رمان فو اثر جی. ام. کوتسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکدۀ زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 دکترای زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکدۀ زبان‌ها و ادبیات خارجی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

در این مقاله، با بهره‌گیری از مفهوم «ضدمنظر» از پرامود کی. نایار به خوانش رمان فو اثر جی. ام. کوتسی پرداخته‌ایم. نایار اصطلاح «ضدمنظر» را برای اشاره به آن بخش از واقعیت به کار می‌برد که، به دلیل ایجاد حفره یا وقفه در جریان منظرسازیِ رسانه‌ای، به شیوه‌ای نظام‌مند، و با شگردهای ویژه، از محتوای رسانه‌های «جریان اصلی» حذف می‌شوند. کوتسی در این رمان، که در واقع بازنویسی رابینسون کروزو شاهکار دانیل دفو است، با استفاده از زبان و روایت خودآگاه، جابجا کردن زاویۀ دید راوی و بهره‌گیری از روایت چندپاره و دایره‌وار، اسطورۀ رابینسون را، که حاصل منظرسازی داستانی دفو است، با ضدمنظرهایی در هم می‌آمیزد که خود پی‌آمد گفتمان استعماری و اخلاق کار پروتستانی‌اند. او داستان قهرمان‌محور رابینسون را، این بار از دیدگاه زن اروپایی و مرد غیراروپایی بازنویسی کرده تا پیوند رمان دانیل دفو با گفتمان استعماری اروپای سدۀ هجدهم و همچنین پیوند تنگاتنگ میان مردسالاری اروپایی و امپریالیسم را نشان دهد. نتیجه نشان می‌دهد که کوتسی با واسازی شگردهای واقع‌گرایانه و مفروضات مطلق‌انگارانۀ سنتِ رئالیسم، و نیز افشای ناکارآمدی زبان و روایت استعمارگر در بازنمایی تجربۀ استعمارشدگان، بر ظرفیت رمان پسامدرن به مثابۀ سازوکار بازنمایی ضدمنظر تأکید کرده است.

کلیدواژه‌ها


بوربور، ترانه و استفانی نیوول (1394). «رابینسون کروزوهای متفاوت: چندصدایی در دو داستان از جان مکسول کوتسی». پژوهش ادبیات معاصر جهان. د 20. ش 1. صص 1ـ21.## Achebe, Ch. (1997). “An Image of Africa: Racism in Conrad’s Heart of Darkness”. In Gilbert Bart Moore, Gareth Stanton & Willy Maley (Eds.). Postcolonial Criticism (pp. 112-125). London: Longman.## Alminger, M. A. (2005). “Daniel Defoe’s "Robinson Crusoe" and J. M. Coetzee’s "Foe": Colonial Imagination and its Postcolonial Deconstruction”. English Language and Literature Studies Conference Papers. University of Trier.## Borbor, T., & Newell, S. (2015). “Different Crusoes: multiplicity of voice in two stories by J. M. Coetzee” (in Farsi). Research in Contemporary Word Literature. Vol. 20. No. 1. pp. 1-21.## Bhabha, H. K. (1994). The Location of Culture. London: Routledge.## Bishop, G. S. (1990). “J. M. Coetzee’s Foe: A Culmination and a Solution to a Problem of White Identity”. World Literature Today. Vol. 64. No. 1. pp. 54-7.## Bonnici, T. (2001). “Coetzee’s Disgrace (1999) and Postcolonial Power”. Acta Scientiarum, Maringá. Vol. 23. No. 1. pp. 87-92.## Clowes, E. W. (1995). “The Robinson Myth Reread in Postcolonial and Postcommunist Modes”. Critique. Vol XXXVI. No. 2. pp. 145-159.##