پسامدرنیسم در تئاتر و درام و نظریة روایت شناسی پسامدرن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه آموزشی آموزش هنر، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه ادبیات نمایشی، پردیس هنرهای زیبا، دانشکدۀ هنرهای نمایشی و موسیقی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

این مقاله با هدف بررسی و تحلیل سازوکارهای ساختار روایی در درام های مدرن و پست و مدرن نوشته شده است. از آنجایی که موضوع روایت اصولاً ناظر بر مطالعات ادبیات داستانی است و در دنیای درام شاخص اصلی بر محوریت مفهوم کنش و اجراپذیری متن نمایشی استوار است، موضوع روایت در درام با توجه به تمایزات جهان ادبیات نمایشی و ادبیات داستانی، محل چالش های نظری بوده است. بر این اساس در این مقاله با روش تحلیلی-تطبیقی، پسامدرنیزم در درام از دریچة روایت شناسی پسامدرن مورد مطالعه قرار گرفته است و در عین حال پرسشی مبنی بر اینکه آیا اساساً روایت شناسی پسامدرن وجود دارد یا خیر مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در واقع یافته های اصلی این مقاله در یک فرایند تحلیلی به چالش های توجیهی نظریة پسامدرن پرداخته است و نشان می دهد که ساختارهای روایی کلاسیک و مدرن هنوز بستر اصلی روندهای درام نویسی در جهان است اگرچه در این مقاله بر انواع مهم ساختارهای روایی درام توجه شده است، لیکن یافته های مقاله نشان می دهد، حتی با گسترش مفهوم تئاتر پسا دراماتیک و گونه های ضد متن و تصویری، درام نویسی مبتنی بر روایت پردازی های خطی و عمودی همچنان جز ساختارهای روایی حاکم بر دنیای ادبیات نمایشی است و فهم سازوکارهای ورایی ادبیات نمایشی، مستلزم تحلیل شیوه های روایت در درام و تمایزات آشکار آن با ادبیات داستانی است.

کلیدواژه‌ها