بررسی فرایند گفتمانی شوشی در داستان جهان‌های فراواقعی 1Q84 اثر هاروکی موراکامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه زبان‌شناسی همگانی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

10.22034/jlc.2022.330147.1453

چکیده

در این مقاله بر‌آنیم تا گذر از نظام کنشی به شوشی داستان «1Q84» و تولید معنا در بافت گفتمانی داستان را که عمدتاً بر اساس نظام عاطفی و احساسی است بررسی نماییم. جستار پیش‌رو پژوهشی است مبتنی بر روش توصیفی که به تحلیل گفتمان شوشی در روایت داستانی 1Q84 اثر هاروکی موراکامی که رمانی فرا‌واقع‌گرایانه از دو جهان موازی است می‌پردازد. مقاله در چهارچوبی نشانه ـ معنایی با بهره جستن از الگوی شوشی گفتمان، تحلیل موضوع را فرا روی خواننده می‌نهد و ضمن تحلیل برش‌هایی از داستان، زیرساخت‌های حسی ـ ادراکی و عاطفی را که سبب کنش‌های مختلف در داستان می‌شود، در چهارچوب مورد نظر تحلیل می‌نماید. مقاله چنین نتیجه می‌گیرد که در گفتمان شوشی تولید معنا در بافت داستان عمدتاً بر اساس نظام احساسی ـ ادراکی و نظام عاطفی دو شخصیت اصلی داستان یعنی «آئومامه» و «تنگو» صورت می‌پذیرد و نظام گفتمانی این داستان تنها مبتنی بر کنش کنشگران نیست بلکه معنای متن با توجه به ابعاد گوناگون رابطۀ شوشگران با عناصر پیرامون متن نیز شکل می‌گیرد. احساس و ادراک به عنوان دو زیر مجموعۀ اصلی از گفتمان شوشی، بیشترین سهم را در خلق معنای متن در این داستان داشته است. تنگو و آئومامه از مرز یک کنشگر عبور نموده و بسیاری از رفتار و اعمال آنان در حیطۀ گفتمان شوشی جای می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها


آیتی، ا. (1392). بررسی نشانه ـ معناشناسی گفتمان در شعر پی‌دار چوپان نیما یوشیج. جستارهای ادبی، 180، 105-124.##بامشکی، س. (1395). جهان‌های موازی و معنی‌شناسی روایت. نقد ادبی، 34، 91-118.##بیات‌فر، ف.، و اسپرهم، د. (1399). تحلیل نظام‌های گفتمانی پیر چنگی. متن‌پژوهی ادبی، 84، 7-32.##خراسانی، ف.، غلامحسین‌زاده، غ.، و شعیری، ح.ر. (1394). بررسی نظام گفتمانی شوشی در داستان سیاوش. پژوهش‌های ادبی، 48، 35-54.##سجودی، ف. (1384). نشانه‌شناسی و ادبیات. تهران: فرهنگ کاوش.##شعیری، ح.ر. (1381). مبانی معناشناسی نوین. تهران: سمت.##شعیری، ح.ر. (1386). بررسی انواع نظام‌های گفتمانی از دیدگاه نشانه ـ معناشناسی. هفتمین همایش زبان‌شناسی ایران. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، صص. 106-119.##شعیری، ح.ر. (1392). تجزیه و تحلیل نشانه ـ معناشناختی گفتمان. تهران: سمت.##شعیری، ح.ر. (1395). نشانه ـ معناشناسی ادبیات: نظریه و روش تحلیل گفتمان ادبی. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.##شعیری، ح.ر.، و وفایی، ت. (1388). راهی به نشانه ـ معناشناسی سیّال. تهران: علمی و فرهنگی.##عباسی ، ع. (1395). نشانه ـ معناشناسی مکتب پاریس: جایگزینی نظریۀ مدلیته‌ها بر نظریۀ کنشگران: نظریه و عمل. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.##عباسی ، ع. (1383). کارکرد روایی ـ معنایی نشانه‌ها در تابلو قربانی کردن حضرت ابراهیم. مجموعه مقالات اولین هم‌اندیشی نشانه‌شناسی هنر، تهران: فرهنگستان هنر، صص. 205-226.##گرمس، آ.ژ. (1389). نقصان معنا. ترجمه و شرح ح.ر. شعیری. تهران: علم.##معین، م. ب. (1394). معنا به‌مثابه تجربۀ زیسته؛ گذر از نشانه‌شناسی کلاسیک به نشانه‌شناسی با دورنمای پدیدارشناختی. با مقدمه: ا. لاندوفسکی. تهران: سخن.##موراکامی، ه. (1396). 1Q84. ترجمۀ م. غبرایی. تهران: کتابسرای نیک.##Abbassi, A. (2014). Narrative – Semantic Application of signs of Aloraham’s. Farhangstan Honar, 205-226##Abbassi, A. (2016). Semiotics Parisschool: The replacement of modality Theary over Agents Theory: Theory and Act. Tehran: Shahid Beheshti University.##Akrami, A. (2013). Study Semiotic deiscaurse on Paidar Choupandy N.Yushij. Tastarhay Abdi issue, 180, 105-124##Bamshki, S. (2016). Parallel worlls asnd semantics of Narration. Naqd Ababi, yeara issue, 34, 91-118.##Bayatfar, F., & Sperhem, D. (2020). Discowrse Analysis of Pir-e-Changyi. Matn Pazhuhi Adabi, 24th, issue 84, 7-32.##Gremais, A.J. (2010). Lack of Mearning. Translated by Hamidreza Shaieri. Tehran: Elm ##Khorasani, F. (2015). Stindy of modality in Syavash story. Pazhuheshay Adabi, 48, 35. ##Moein, M.B. (2015). Meanin As an exsting experience from Classic Semiatics to phenomenological Semiotics. Introductions By Eric Landovski. Tehran: sokhan.##Morakami, H. (2017). 1Q84. Translated Me. Qabraee. Tehran: Ketabsaray Nik.##Shaieri, H.R. (2002). Basis of New semantics. Tehran: Samt##Shaieri, H.R. (2007). Study of Discours Regimes on Semio logy Approach. 7th Conference Liguistics, Iran, Tehran. Alameh Tabatabaee University, 106-114.##Shaieri, H.R. (2013). Discourse Analysis of semantics. Semiotics 3rd edition. Tehran: Samt##Shaieri, H.R. (2016). Semitics Litrature: Litrature Analysis Theary. Tehran: Tarbiat Modarres University. ##Shaieri, H.R., & Vafaee, T. (2009). An approach to Semiotics. Tehran: Elami, Farhangi.##Sohoudi, F. (2005). Semiology and Litraturi. Tehran: Farhang kavoush.##